T.C. 

Özet: Her ne kadar, Adalet Bakanlığınca açılıp işletilen yediemin depoları hakkında uygulanmakta olan ücret tarifeleri sadece Bakanlıkça işletilen yediemin depoları için geçerli ise de, özel yediemin depolarına ilişkin ücret uyuşmazlıklarında da bu tarifedeki kurallardan yararlanılması, hacizli eşyanın değeri, depoda kaldığı sürenin uzunluğu, ortaya çıkan yediemin ücretinin fazlalığı göz önüne alınarak, Borçlar Kanununun 43. maddesi gereğince ücretten hakkaniyete uygun bir indirim yapılması gerektiği gözetilmelidir.

(818 s. BKm. 43)

(2004 s. İİK m. 88/4, geçici m. 4)

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı, özel bir yediemin depo işleticisi olduğunu, davalı tarafından "alacaklı" sıfatıyla, dava dışı üçüncü kişiye karşı başlatılan takip üzerine, haciz aşamasında takip borçlusuna ait bir adet makinenin 19.08.2010 tarihinde muhafaza altına alındığını, tutulan "yediemin teslim zaptı" ile kendisine teslim ('dilen mahcuza, icra memuru tarafından davalı vekilinin de kabul ve muvafakati ile günlük 40 TL yediemin ücreti taktir edildiğini, taraflarca tutanağın imza altına alındığını, mahcuz malın birikmiş yediemin depo ücretinin ödenmemesi üzerine, mahcuzun muhafaza altına alındığı 19.08.2010 tarihinden 21.10.2011 tarihine kadar biriken toplam 429 günlük yedieminlik ücreti olan 17.160,00 TL'nin tahsili İçin takip başlattığını, ne var ki davalı tarafından haksız olarak takibe itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptaline, %40 icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, "19.08.2010 tarihli yedieminlik teslim tutanağının, tarafların serbest iradeleri ile tanzim ettikleri bir sözleşme olup tarafları bağladığı, sözleşmede belirlenen yedieminlik ücretinin ödenmesi gerektiği" belirtilerek, davanın kabulüne, itirazın iptaline, asıl alacak üzerinden hesaplanacak %40 inkar tazminatının tahsiline karar verilmiş, hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Alacaklısı davalı, borçlusu dava dışı Mehmet olan İstanbul 7. İcra Müdürlüğüne ait 2010/17179 esas sayılı dosyası üzerinden, 6.500 TL miktarındaki çek bedelinin tahsili istemiyle 17.06.2010 tarihinde takip başlatıldığı, Küçük- çekmece 2. İcra Müdürlüğünün 2010/5615 talimat sayılı dosyası üzerinden 19.08.2010 tarihinde yapılan haciz ve muhafaza işlemi sonucunda, borçluya ait makinenin haczedilip, aynı tarihli "Yediemin Teslim Zaptı" ile davacıya yediemin olarak teslim edildiği, söz konusu tutanakta, icra infaz memuru ile birlikte davacı ile davalı alacaklı vekilinin imzalarının bulunduğu, günlük 40 TL yedieminlik ve depo ücretinin takdir edildiği, davacının, 19.08.2010 - 21.10.2011 tarihleri arasındaki 429 günlük yedieminlik ücreti olan 17.160 TL'nin tahsili istemiyle takip başlattığı, takibe vaki itiraz üzerine de eldeki davayı açtığı tüm dosya kapsamıyla anlaşılmaktadır.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık yedieminlik ücretinden kaynaklanmakta olup, davanın dayanağı olan "yediemin teslim zaptı" bizzat icra müdürlüğünce yürütülen haciz ve muhafaza işlemleri sırasında imzalanmış ve haczedilen mahcuz mal, özel yediemin deposu işleten davacıya teslim edilmiştir.

Bilindiği üzere, Adalet Bakanlığı hacizli malların korunması için uygun göreceği yerlerde depo ve garaj açabileceği gibi, Adalet Bakanlığı Güçlendirme Vakfına da açtırabilir veya işletme hakkını verebilir. Alınacak depo ve garaj ücretleri Adalet Bakanlığınca belirlenir. Bu yerlerin çalışma esas ve usulleri yönetmelikte gösterilir. (İİK. 88/IV md.) Adalet Bakanlığı veya Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfınca mahcuz malların muhafazası için depo ve garajlar açılıncaya kadar, özel depo ve garajlarda, Adalet Bakanlığınca çıkartılan ilgili Yönetmelik ve ücret tarifelerinin uygulanmasına devam olunur. (4949 sayılı Kanunun 105. maddesi ile 17.07.2003 tarihinde 2004 sayılı İcra İflas Kanununa eklenen geçici 4. madde) Adalet Bakanlığına ait depo ve garajlarda muhafaza edilen mahcuz mallar için alınacak ücret tarifesi, her yıl Bakanlıkça belirlenerek Resmi Gazetede yayınlanmaktadır.

Her ne kadar, Adalet Bakanlığınca açılıp işletilen yediemin depoları hakkında uygulanmakta olan ücret tarifeleri sadece Bakanlıkça işletilen yediemin depoları için geçerli ise de, özel yediemin depolarına ilişkin ücret uyuşmazlıklarında da bu tarifedeki kurallardan yararlanılarak sonuca ulaşılmasının hakkaniyete daha uygun düşeceği, Yargıtay İçtihatlarıyla kabul edilmiştir.

Bu açıklamalardan sonra somut olaya bakılacak olursa; bizzat İcra Müdürlüğünce düzenlenen ve günlük 40 TL ücret takdir edilen 19.08.2010 tarihli "yediemin teslim zaptı", icra memurunun yanı sıra, yediemin depo işleticisi davacı ve takip alacaklısı davalıyı temsilen vekili tarafından da imzalanmıştır. Ne var ki 6.500 TL'lik takip konusu alacak miktarı nedeniyle, dosyada mevcut olan faturasına göre 10.000 TL değerindeki mahcuz malın, 429 gün süre ile yediemin deposunda kaldığı anlaşılmakla, hacizli eşyanın değeri, depoda kaldığı sürenin uzunluğu, ortaya çıkan yediemin ücretinin fazlalığı göz önüne alınarak, Borçlar Kanununun, 43. maddesi gereğince ücretten hakkaniyete uygun bir indirim yapılması gerektiği kabul edilmelidir. O halde mahkemece açıklanan hususlar göz ardı edilerek, yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

3- Öte yandan, haciz ve muhafaza işlemlerinin yapıldığı, dosyaya ekli Küçükçekmece İcra Müdürlüğüne ait 2010/5615 talimat sayılı dosyanın incelenmesinde; İcra Müdürlüğünce, haczedilerek muhafaza altına alınan mahcuz malın, 13.10.2011 tarihinde takip borçlusu Mehmet'e teslimine karar verildiği, 04.11.2011 tarihli "Menkul Mal Teslim Tutanağı"nın düzenlenerek İcra Müdürü, davacı yediemin ve takip borçlusu Mehmet tarafından imzalandığı, tutanak Kliğinde davacı yedieminin, "...ücretimi haricen aldım. Faturasını dosyaya ibraz edeceğim." şeklinde beyanda bulunduğu, yine davacı yediemin tarafından “Küçükçekmece 2. icra Müdürlüğü'nün 2010/5615 talimat sayılı dosyası yedieminlik ücreti" açıklaması ile 3.600 TL üzerinden, imza ve kaşesinin bulunduğu 04.11.2011 tarihli faturanın düzenlendiği görülmektedir. Mahcuz malın takip İm uçlusuna teslimi sırasında düzenlenen söz konusu tutanakta, davacı tarafından alındığı belirtilen 3.600 TL'lik yedieminlik ücretine ilişkin, mahkemece herhangi bir değerlendirme yapılmadığı gibi, konu ile ilgili tarafların beyanları da alınmamıştır. O halde karar bu yönden de eksik incelemeye dayalı olup, malı mahkemece açıklanan hususlarda inceleme ve değerlendirme yapılarak, sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olduğundan bozmayı gerektirir.

Sonuç: 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. ve 3. bentler gereğince temyiz edilen hükmün davalı yararına (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 21.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.