Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve dünyanın çeşitli yerlerine hızla yayılan "Yeni Koronavirus", çoğunluğu bu kentte olmak üzere 132 kişinin ölümüne neden oldu.
Virüsün yayıldığı kentte yaşayan bir Türkiye vatandaşıyla kentteki günlük yaşamı, alınan önlemleri, eksikleri, batı basının manipülasyon haberlerini ve Türkiye kaynaklı sosyal medya abartısını konuştuk.
‘İLK İKİ GÜN SOSYAL MEDYA YÜZÜNDEN PANİK YAPTIM’
Öncelikle durumunuz nasıl, günlük yaşam nasıl ilerliyor oradan başlayalım isterseniz?
Şimdilik iyiyim. Tek problem 5 gündür evde oturmak. Bu durum insanı mental olarak bayağı zorluyor.
İlk iki gün baya panik yaptım (sosyal medya yüzünden), pek market de bilmediğim için açlıktan öleceğim herhalde diye düşündüm. Çünkü pencereden bakınca cidden boş sokaklar. 2. gün sonunda yanımdaki markete gittim baktım, gayet normal işliyor, artık her sabah uğruyorum, erzak konusunda sıkıntı yok gibi şimdilik.
İnternette insanların bazı şeylerin fiyatlarının arttığından bahsettigini gördüm. Bazı taze sebze ve meyve, maske fiyatları gibi… Ancak genelde erzak açısından büyük sorun yok. Marketin olduğu küçük AVM’deki diğer dükkanlar kapalı. Yakınımda çok daha büyük AVM’ler var, onlara gidip bakmadım tabi ama tahminim kapalıdır. Neden AVM anlatıyorsun derseniz Çinlilerin boş vakitlerini geçirdikleri en popüler yerler buralar. Bunların boş, kapalı olması hala normal hayata dönüş olmadığını gösteriyor.
‘BAZI YERLERİN KAPALI OLMASININ NEDENİ YENİ YIL TATİLİ’
Buraların kapalı olmasının nedeni virüsün yayılma hızı sanıyoruz?
Bazı yerlerin kapalı olmasının sebebi hala yeni yıl tatilinde olmamız, hatta 2-3 gün falan uzatıldı diye biliyorum. Bizim üniversite normalde 15 Şubat’a kadar tatil.
5 gün önce alınan ulaşımı durdurma kararı sürüyor mu?
Ulaşım hala durmuş vaziyette, otobüs, metro, tren hala kapalı, hatta bazı parklar bile. Diğer servislerde bir sıkıntı yok. Su, elektrik, internet… Temizlik işçileri falan dışarıda, çöpler toplanıyor.
Bugün sokakta biraz daha fazla insan gördüm, insanlar evde oturmaktan sıkılmış sanırım. Oturduğum yerden futbol sahası görünüyor, üniversitenin orada top oynuyordu öğrenciler.
‘TATİL BİTTİKTEN SONRA DAHA İYİ ANLAŞILACAKTIR’
Salgının baş göstermesinden karantina kararının alınmasına kadar yaklaşık beş milyon kişinin kenti terk ettiği açıklandı, bu kentin nüfusunun neredeyse yarısı. Böylesi bir değişim yaşandı mı nüfusta?
Ben de 5 milyon kişi şehri terk etmiş diye okuduğumu hatırlıyorum. Bir kısmı yeni yıl tatili içindir diye tahmin ediyorum. Çin basınında yer alan haberdeki vurgu 5 milyon insan tatil için yer değiştirdiğinden salgını kontrol altına almak çok daha zor olacak şeklinde bir haberdi.
Tatil bittikten sonra bazı şeyler, özellikle günlük hayat daha iyi anlaşılacaktır. Ama 11 milyonluk, (hatta digerlerini de katarsak 30 milyon) Vuhan gibi merkezi bir şehre giriş çıkışların kapalı olması sürdüğü sürece hayatın normale dönmesi çok zor, hatta daha kötüye gidebilir.
Çin Ulusal Sağlık Komisyonu'nun vaka ve ölüm sayılarını olduğundan düşük gösterdiği iddiası yine batı kaynaklı basın tarafından gündeme getiriliyor. Bununla beraber ulusal basının kamuoyunu bilgilendirmekte yetersiz olduğu da iddia ediliyor. Bu iddialar ne kadar güvenilir?
Bu noktadan sonra Çin hükümetinin artık bir şey saklama pozisyonunda olmadığını düşünüyorum. Başta üstünü kapamaya çalışmış olabilirler ama artık her şey görülür vaziyette. Olay artık global bir probleme evrildi.
'YENİ HASTANELER 3 ŞUBAT’TA HİZMETE GİRECEK’
Vuhan'da çok büyük bir prefabrik hastane inşa ediliyor. 6 gün içinde bitirileceğini duyurmuştu yetkililer. Bu konuda bir gelişme var mı?
Toplamda 2300 yataklı iki tane hastane yapmaları biraz panikletiyor ama resmi rakamlarda açıklanan 106 ölü, 4630 doğrulanmış vaka, 7000 küsür şüpheli vaka varken normal bence. Hastanelerin 3 Şubat’ta hizmete gireceği belirtiliyor.
Hastanelerin yetersiz kaldığı doğru olsa gerek çünkü yenileri yapılıyor hatta personel konusunda da zorlanıyorlar ki ülkenin her yerinden medikal ekipler geliyor, askeri olanları dahil. Ne kadar yetersiz olduğu konusunda fikrim yok elbette ama üretimle ilgili olan kısımları kapatabiliyorlar. Örneğin başlarda maske sorunu vardı ama şimdi daha iyi.
‘BATI BASININDA VE TÜRK SOSYAL MEDYASINDA İNANILMAZ DEZENFORMASYON VAR’
Yine başlarda kamuoyu bilgilendirilmedi sanırım. Türkiye'de olduğu gibi insanlar sosyal medyadan büyük tepki gösterince ve olay iyice büyüdükten sonra mecbur kaldılar.
Ama batıda, özellikle Türk sosyal medyasında inanılmaz dezenformasyon olduğu doğru. Bana gönderilen twitleri, videoları görseniz 40.000 ölü, Çin’de biyolojik saldırı yapılmış, her şey saklanıyor vb...
BİZİM ELÇİLİK SADECE 'GÖRÜŞÜYORUZ' DEDİ...
Elçilikle bir temas kurdunuz mu?
Türk elçiliğiyle 3 gün önce konuştum, iletişim bilgilerimi verdim. İsteyen vatandaşların Vuhan'dan tahliyeleri icin çalışmaları olduğunu söylediler. Yalnız şöyle bir problem var, şimdiye kadar sadece Amerika bir uçak göndererek 300 vatandaşı (çoğunluk diplomat olmak üzere) tahliye etti. Fransa'nın bir çalışması var sanırım otobüsle vatandaşlarını alıp karantinada 14 gün tuttuktan sonra Fransa'ya göndermek üzere. Bunlar operasyonel olarak kolay değil, bizim elçilik sadece “görüşüyoruz” dedi.(soL)
