Hazine ve Maliye Bakanlığı Özelgesi
Tarih : 05.09.2019
Sayı : 25410040-120[2018/2]-E.11102
GVK Md. 32
Asgari geçim indirimi (AGİ) uygulamasında “çocuk” tabirinin, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade ettiği, bazı mutat giderleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından karşılanan ve koruyucu aile olarak birlikte oturulan çocuğun GVK’da ifade edilen “çocuk” kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, “Koruyucu Aile Sözleşmesi” kapsamında korunan çocuğun asgari geçim indirimi hesabında dikkate alınmasının mümkün olmadığı hk.
Özelge talep formunda, “Koruyucu Aile Yönetmeliği” hükümlerine göre Batman Çocuk Mahkemesinin … esas sayılı koruma kararına dayanılarak koruma altına alınan …’nın “Koruyucu Aile Sözleşmesi” kapsamında kendi ikamet adresinizde 7 gün 24 saat her türlü ihtiyacını karşılamak suretiyle bakımını üstlendiğinizden bahisle; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 32. maddesi kapsamında korunan çocuğun asgari geçim indirimi kapsamında dikkate alınıp alınamayacağı hususunda görüş talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Asgari Geçim İndirimi” başlıklı 32. maddesinde;
“Ücretin gerçek usûlde vergilendirilmesinde asgarî geçim indirimi uygulanır.
Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için % 10, diğer çocuklar için % 5’idir. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103. maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.
İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.
İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır...”
hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 23.10.2012 tarih ve GVK-85/2012-7 sayılı Gelir Vergisi Sirkülerinde, “Çocuk’ veya ‘küçük çocuk’ tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukların anlaşılması gerektiği belirtilmiştir.
Ayrıca, 24.05.1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’nun 22. ve 23. maddeleri ile 03.06.2011 tarihli ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanan ve 14.12.2012 tarihli ve 28497 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Koruyucu Aile Yönetmeliği’nin,
- 19. maddesinde, çocuğun koruyucu ailesiyle birlikte yurt dışına çıkmasının uygun bulunduğu durumlarda hizmet kapsamında yapılması gereken izleme ve raporlamaya ilişkin ücretlerin, Bakanlıkça gönderilen ödenekten, koruyucu aile ve çocuğun takip edildiği il müdürlüğünce yapılacağına ilişkin,
- 24. maddesinde, koruyucu ailelere yapılacak ödemelere ilişkin,
- 25. maddesinde, geçici koruyucu ailelere yapılacak ödemelere ilişkin,
- 26. maddesinde, eğitim, kurs, servis, harçlık ve diğer ücretlere ilişkin,
- 27. maddesinde, sağlık giderlerine ilişkin
bir kısım ödemelerin Devletçe karşılanacağına dair açıklamalar yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, bazı mutat giderleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından karşılanan ve koruyucu aile olarak birlikte oturduğunuz çocuk, yukarıda yer alan 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Asgari Geçim İndirimi” başlıklı 32. maddesinde ifade edilen “çocuk” kapsamında değerlendirilmediğinden, “Koruyucu Aile Sözleşmesi” kapsamında korunan çocuğun asgari geçim indirimi hesabınızda dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Yaklasım Dergisi