Soyut gerekçe ile KHK ile işten çıkarmaya bozma
ÖZET
Örgüt ile ilişkisi olduğundan şüphe duyulmasını gerektiren nedenleri ispat edemediği, feshin ''işletmesel gereklilik'' denilerek yapıldığı, feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
9. Hukuk Dairesi 2018/162 E. , 2018/1422 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : MAHKEMESİ 24. HUKUK DAİRESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalı avukatı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi davalı avukatının istinaf başvurusunu kabul etmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi'nin kararı süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının iş akdinin geçerli sebep bulunmaksızın 24/07/2016 tarihinde sona erdirildiğini, iş akdinin "işletmesel gereklilikler" gerekçe gösterilerek feshedildiğini, gösterilen fesih gerekçesinin hem usul açısından, hem de, esas açısından geçersiz olduğunu, iddia ederek; feshin geçersizliğinin tespitini, davacının işe iadesine, işe başlatmama tazminatının 8 aylık ücreti tutarında belirlenmesine, boşta geçen süreye ilişkin 4 aylık ücret alacağının ve diğer haklarının ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdinin işletmesel gereklilikler nedeniyle İcra Komitesinin 22/07/2016 tarih ve 1330 sayılı kararı ile geçerli sebeple feshedildiğini, fesih bildiriminin davacıya 24/07/2016 tarihinde tebliğ edildiğini, 25/07/2016 tarihinde imza karşılığı teslim edildiğini, Bakanlar Kurulu'nun 23/07/2016 tarihli ve 29779 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 667 sayılı KHK'yı çıkardığını, 667 sayılı KHK'nın genel gerekçesine ve içerdiği düzenlemelere uygun olarak meşkûr terör örgütü yöneticileri, üyeleri, sempatizanları, yardım ve yataklık edenler, teröre finansal destek verenler hakkında yasal süreçlerin işletilmeye başlandığını, terör örgütü ile mücadele kapsamında yargı ve kamu personeline ilişkin kamu görevinden alınma dahil olmak üzere, uygulanabilecek tedbirlerin hüküm altına alındığını, davalı ...’nin 15 Temmuz gecesi yaşanan darbe girişimi ve terör olayları nedeniyle büyük maddi zarara uğradığını, ayrıca emniyet ve güvenlik konusunda hassas bir durumda olduğunu, yolcuların can ve mal güvenliğine önem veren ve hassas davranan davalı ortaklığa yapılan ihbar ve şikayetler dikkate alınarak oluşan makul şüphe üzerine iş akdi fesihlerine karar verildiğini, emniyet ve güvenlik zafiyetine izin vermemek adına davacının da içinde bulunduğu bir grup çalışanın iş akdinin bu minvalde sona erdirildiğini, KHK larda belirtilen şekilde ve kamuda görevden almalarda kullanılan kriterler bağlamında ilişkisi olduğundan şüphe duyulan bir personelin THY bünyesinde çalıştırılması hukuken, ahlaken ve vicdanen düşünülemeyeceğinden davacının iş akdinin geçerli sebeple hem İş Kanununun 17, 18, ve 19. maddelerine, hem de OHAL mevzuatı ile bu mevzuat kapsamında çıkarılan KHK'lara uygun olduğundan davanın reddini savunmuştur.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece mahkemesince, feshe konu makul şüphenin oluşmasına sebep ihbar ve şikayetlere ilişkin herhangi bir delil veya belge sunulmadığı, davacının iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinin bildirilmesine rağmen iddiaların kanıtlanması halinde işveren yönünden haklı neden oluşturacağı, ancak davalı tarafça iş akdinin haklı veya geçerli nedenle feshedildiği hususu ispat edilemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu :
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
D) İstinaf Sebepleri:
Davalı vekili istinaf başvurusunda; davacının iş akdinin, OHAL mevzuatı kapsamında çıkarılan KHK’lar ve kamuda görevden almalarda kullanılan kriterler baz alınarak ... terör örgütüne üyeliği, mensubiyeti, iltisakı veya irtibatı olduğu hususunda oluşan kanaat karşısında işletmesel gereklilik sebebiyle feshedildiğini belirtmiştir.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge adliye mahkemesince, 673 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 7. maddesine göre değerlendirme yapılarak davacının iş akdinin yasal düzenleme kapsamında sona erdirildiği anlaşıldığından ve yasal yetki nedeni ile fesihlerde 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18 ve devamı maddeleri uyarınca geçersizlik koşulları aranmayacağından iş akdinin geçerli nedenle feshedildiği kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
F) Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davacı vekili tarafından süresinde temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
G) Gerekçe:
Davalı vekilinin savunmasında; 15 Temmuz darbe girişiminde bulunan, Milli Güvenlik Kurul kararı ile milli güvenliğe tehdit oluşturduğu hüküm altına alınan ... terör örgütü ile olağanüstü hal kapsamında çıkarılan KHK’larda belirtilen şekilde ve kamuda görevden almalarda kullanılan kriterler bağlamında; sosyal çevre bilgileri, ilgili devlet kurumları ve kuruluşlarından gelen bilgiler, Ortaklığa yapılan ihbar ve şikayetler değerlendirilerek davacının iş akdinin örgüt ile ilişkisi olduğundan şüphe duyulması nedeniyle iş akdinin feshedildiği belirtilmiştir. Her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince 673 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 7. maddesine dayanılarak feshin geçerli nedene dayandığı gerekçesiyle dava reddedilmiş ise de; davacı hakkında.... Silahlı Terör Örgütü üyeliği kapsamında hakkında yürütülen bir soruşturma olmadığının ... Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu’nun 2017/ 5292 Muh. numaralı yazısından anlaşıldığından, davalı tarafın davacı işçi hakkında örgüt ile ilişkisi olduğundan şüphe duyulmasını gerektiren nedenleri ispat edemediği, feshin ''işletmesel gereklilik'' denilerek yapıldığı, feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
Hüküm: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Bölge Adliye Mahkemesi’nin temyiz edilen kararının bozularak ortadan kaldırılmasına,
2- Davanın kabulü ile, feshin geçersizliğine, davacının davalı işveren nezdindeki işine iadesine,
3- Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işveren tarafından işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi dikkate alınarak taktiren davacının 6 aylık brüt ücret tutarı olarak belirlenmesine,
4- Davacının işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının tahsilinin gerektiğinin TESPİTİNE,
5- Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT. uyarınca hesaplanan 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6- Alınması gereken 35,90 TL karar-ilam harcından davacının yatırdığı 31,40 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 4,50 TL karar-ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
7- Davacının yaptığı harçlar dahil toplam 227,70 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8- Taraflarca yatırılan gider avansının varsa kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve isteği halinde ilgilisine iadesine,
9- Yatırdığı temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 05.02.2018 tarihinde kesin olarak, oybirliği ile karar verildi.