Muhtasar beyanname hazırlarken dikkat edilmesi gereken önemli bir takım unsurların yapmış olduğumuz kontrollerde çok fazla dikkate alınmadığı görülmüştür. Dikkate alınmayan bu gibi hususlar ise inceleme esnasında eleştiri konusu olmaktadır. Bu haftaki yazımızda bu hususların neler olduğuna değineceğiz.

1. Gider pusulasıyla yapılan alımların muhtasar beyannameye konu olabileceğini unutmayın. Burada hurda mal alımları için yüzde 2, diğer mal alımları için yüzde 5 ve diğer hizmet alımları için yüzde 10 stopaj yapılarak muhtasar beyannameye konu edilmelidir.

2. Yurt dışından yapılan alımlarda karşı tarafın kazancı ticari kazanç kapsamında ise (yurt dışı makine alımı, mal alımı Google veya facebook faturaları) stopaj yok. Ancak yurt dışından alınan hizmet bir telif veya serbest meslek kazancı ise o zaman stopaj var.

3. Yurt dışından alınan hizmet stopaja tabi bir telif veya serbest meslek kazancı ise ilgili ülkeyle yapılan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmasına bakınız. Orada yazan vergi oranını uygulayın. Örneğin fatura bedeli 1.000 Dolar ise ve stopaj oranı da 0,10 ise 1.000 / 0,90 = 1.111,11  Dolar üzerinden stopaj yapmalısınız.

4. Ortaklara ödenen huzur hakkı için SGK hesaplamayın. Sadece gelir vergisi hesaplayın.

5. GVK 18. Madde kapsamında yani gelir vergisi istisnası tanınan unsurlar için hizmet alımı yaptıysanız gider pusulasında yüzde 17 stopaj hesaplayın. Örneğin yapımcı şirketsiniz ve yönetmenlik hizmeti alıyorsunuz. Bu takdirde tarafınıza düzenlenecek gider pusulasında stopaj %17 olacaktır.

6. Yıllara sari inşaat işi yapanlara avans olarak ödediğiniz tutarlar için bir başka deyişle tarafınıza fatura düzenlenmeyip sadece banka yoluyla avans ödemesi yapsanız dahi yüzde 3 stopaj hesaplayıp muhtasar beyannamede beyan etmelisiniz.

7. Ortaklarınıza yapılan kar dağıtım işlerinde muhasebe kaydı yapmadan stopaj doğmaz. Kar dağıtımına ilişkin kurul kararı stopaj için yeterli koşul değildir. Kar dağıtımı kararı alıp hiç ödeme yapmasanız dahi muhasebe kaydını yaptığınız anda GV Kanunundaki hesaben ödeme koşulu yerine getirildiğinden yüzde 15 stopaj yapmalısınız.

8. Kar dağıtımında tüzel kişi kuruma yapacağınız kar dağıtımlarında stopaj yok. Stopaj sadece tam ve dar mükellef gerçek kişilerde var.

9. Kooperatifler, dernekler ve Mazbut Vakıflar hariç vakıflara ait

gayrimenkullere yapacağınız kira ödemelerinden yüzde 20 stopaj hesaplamalısınız.

10. Kamu kurumlarından, Belediyelerden, devlet okullarına ait gayrimenkullere ait yapacağınız ödemelerden kira stopajı hesaplamayacaksınız.

11. Kira ödemesini yıllık tek seferde yaparsanız eğer stopajı da yıllık hesaplayıp muhtasar beyannamede beyan etmelisiniz.

12. Kira ödemesi için vadeli çek verdiyseniz stopaj için vadenin dolmasını beklemeyin. Çeki verdiğiniz an hesaben ödemenin gerçekleştiği an’dır ve çekin verilmesiyle birlikte ödenip ödenmediğine bakılmaksızın stopaj doğar.

13. Ödemediğiniz kiralar için stopaj hesaplanmaz. Bir başka deyişle stopaj nakden veya hesaben ödeme ile birlikte doğar. Kirayı ödemediğiniz takdirde muhtasar beyannamede stopaj gelir vergisi beyan etmenize gerek yok.

14. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesindeki kontrol edilen yabancı kurum kazancı şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde; Türkiye'de yerleşik gerçek kişilerin doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin, kâr payının veya oy kullanma hakkının en az % 50'sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri yurt dışı iştiraklerinin kazançları dağıtılsın veya dağıtılmasın, iştirakin hesap döneminin kapandığı ayı içeren yıl itibarıyla dağıtılan kâr payı sayılır. %15 stopaj yapılır ve muhtasarda beyan edilir.

15. Devlet tahvili ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlere sağlanan gelirlerden stopaj yapılmaz.

16. Çiftçilerden satın alınan zirai mahsüller ve hizmetler için yapılan ödemelerden;

a) Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için,

i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlar için % 1

ii) Borsada tescil ettirilmeyenler için % 2

stopaj yapılıp beyannameye konu edilir.