Yargının bağımsızlığı kavramı kişinin konumuna ve mesleğine göre değiştiği gibi kişiye göre de farklılık gösterir.
Örneğin, ben yargının bağımsızlığından daha çok mahkemelerin verdiği kararlara ve yargıçların bilgi ve birikimlerine bakarım. Bana göre; bizim yargıçlar çoğunlukta belli şablonlara göre karar verirler. Yargıçların kafalarında her suç türüne göre bir şablon vardır. Şablonla karar vermek onların işini kolaylaştırır. Oysa hukuk, özellikle ceza hukuku analitik bir bakış gerektirir. Belli bir şablona göre karar veren yargıçların ceza anlayışı Ortaçağın kanonik hukukunu yansıtır.
Toplumun yargıya güveni
Toplumun yargıya bakışı biz hukukçuların görüşlerinden çok daha önemlidir. Eğer bir toplum yargıya güvenmiyorsa o toplumun geleceği ciddi tehlikededir diyebiliriz.
SODEV’in yargı bağımsızlığı konusunda yaptığı çalışma bu açıdan iç açıcı değildir.
SODEV’in çalışma ve anketinden bir bölüm:
Yargı Bağımsızlığı Sınıfta Kaldı
Çalışmaya katılanların % 48,5’i Türkiye’de yargının bağımsız olmadığını dile getirirken; yargıya güvenenlerin oranı %38’de kaldı. Türkiye’de mahkemeler tarafsız mıdır? Sorusuna ise tarafsızdır diyenlerin oranı %37,7 oldu.
AK Parti Seçmeninin Yarısı Yargıya Güvenmemektedir
23 Haziran İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerine çok az bir süre kala, 24 Haziran 2018 Milletvekili Genel Seçimlerinde oy verdikleri partilere göre yargıya güveni değerlendirdiğimizde, Türkiye’de yargının siyasallaştığına dair önemli bulgular öne çıkmaktadır.
Araştırma sonuçlarına göre, AK Parti seçmenlerinin % 26,2’si Türkiye’de yargının bağımsız olmadığını, % 16,1’i Türkiye’de yargıya güvenmediğini, % 22,3’ü ise Türkiye’de Mahkemelerin tarafsız olmadığını düşünmektedir. Bunun yanı sıra bu konularda kararsız olan AKP’li seçmenlerin oranı da %20’nin üzerindedir. Bu verilere göre AK Parti seçmenlerinin yalnızca yarısı (%50,6) Türkiye’de yargının bağımsız olduğunu, % 57,3’ünün mahkemelerin tarafsız olduğunu düşünmektedir.
MHP’ye oy verenlerin % 70,6’sı Türkiye’de yargının bağımsız olmadığı, % 35,8’i yargıya güvenmediği; %43,3’ünün ise mahkemeleri tarafsız bulmadığı görülmektedir.
CHP seçmeninde ise Türkiye’de yargının bağımsız olmadığını düşünenlerin oranı %70,6, yargıya güven duymayanların oranı %62,5, mahkemelerin tarafsız olduğunu düşünen seçmenlerin oranı ise %59,5’tir. Yargının bağımsız olmadığını düşünen HDP seçmenlerinin oranının ise %82,8, yargıya güven duymayanların oranı %78,6, mahkemelerin tarafsız olduğunu düşünen HDP seçmenlerinin oranı ise % 72,9’dur.
Mevcut tabloya göre, AK Parti seçmeni dışında diğer bütün siyasi parti seçmenlerinde yargının bağımsızlığı, yargıya güven ve mahkemelerin tarafsızlığı konularında güven oldukça düşük seviyelerde kalmaktadır.
Yargıya en çok güvenen AK Parti seçmeninde yalnızca yarısı yargıya güvendiğini dile getirmektedir. .( http://sodev.org.tr/sodev-yargi-bagimsizligi-ve-yargiya-guven-arastirmasi-raporu-aciklandi/)
İşin ilginç yanı AKP’ye oy verenler bile yargıya güvenmemektedir.
Cumhur İttifakının ortağı MHP’ye oy verenlerin % 70,6’sı Türkiye’de yargının bağımsız olmadığı, % 35,8’i yargıya güvenmediği; %43,3’ünün ise mahkemeleri tarafsız bulmadığı görülmektedir.
Bir ülke düşünün ki orada iktidar yanlıları dahi büyük oranda adalet sistemine güven duymamaktadır.
Bu durumda alarm verilmelidir. Özellikle yurtsever hukukçulara görev düşmektedir.
