Davalar Farklı Bir İlde mi, Tek Bir İlde mi Açılacak?
FETÖ davalarının TCK’nın “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenen 312 ve devamı maddelerinden açılacağını söyleyebiliriz.
Bu davalarda görevli mahkeme şüphesiz ağır ceza mahkemeleridir. Buradaki ilk önemli soru FETÖ davası tek bir iddianame ile bir ağır ceza mahkemesinde mi açılacak yoksa birden fazla iddianame ile birden çok ağır ceza mahkemesinde mi açılacak? İkinci önemli sorun yetkili mahkemedir.
Her iki soruya verilecek cevap iç içedir, birini çözmeden diğerinin çözümü olamaz ve ilk çözümlenmesi gereken sorun davaların birleştirilmesidir.
CMK’ da davaların birleştirilmesi emredici şekilde düzenlenmemiştir. CMK birinci kitabın 3’üncü bölümünde bağlantılı davalar başlığı altında yer alan maddelerde verilebilir, yapılabilir gibi ifadeler mevcuttur. Ancak Yargıtay birleştirilmesi gerektiği halde birleştirilmeksizin hüküm oluşturulan davalarda verilen kararları bozmaktadır.
İki farklı karardan alıntı:
5. CEZA DAİRESİ
E. 2015/8954
K. 2015/13680
T. 5.8.2015
Sanıkların üzerine atılan suçların niteliğine ve iddianamede olayın anlatılış biçimine göre; her iki mahkemenin dava dosyaları arasında sanıkları ve suçları yönünden şahsi, hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşılmakla, davaların birlikte yürütülmesinde yarar görülmüştür.
T.C.
YARGITAY
16. CEZA DAİRESİ
E. 2015/1076
K. 2015/1932
T. 19.6.2015
Bir Dosya Sanığının Beyanları İle Teşhis ve Yer Gösterme Tutanaklarının Bulunması Karşısında Aralarındaki Hukuki ve Fiili Bağlantı Bulunan Davaların Birleştirilip Delillerin Birlikte Değerlendirilmesi Suretiyle Sanığın Hukuki Durumunun Takdir ve Tayini Gerektiği ..
CMK 8 “Bir kişi, birden fazla suçtan sanık olur veya bir suçta her ne sıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunursa bağlantı var sayılır” demektedir.
Maddeye göre:
Bir kişi birden fazla suçtan sanık ise,
Bir suçta her ne sıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunursa bağlantı vardır.
FETÖ soruşturmaları TCK 314’de tanımlanan silah örgüt veya pratikte darbe suçu olarak söylenen anayasal düzene karşı suçlardan yürütülmektedir. Bu soruşturmalardan birçok suç çıkabilir. Daha yaygın uygulanacağı için silahlı örgütten başlayalım.
FETÖ silahlı örgütünden binlerce kişinin sorgulanmakta olduğunu biliyoruz. Bu soruşturmalar; silahlı örgüt yöneticiliği, üyeliği ve yardım, yataklık olarak özetlenebilir. Bu durum CMK 8’in “bir suçta her ne sıfatla olursa olsun birden fazla sanık bulunursa..” söylemi ile tam olarak örtüşmektedir. Bu durumda silahlı örgüt davasında fiili ve hukuki bağlantı çok açıktır, CMK ve Yargıtay’ın sözü edilen yerleşik kararları uyarınca davaların birleştirilme zorunluluğu vardır.
Anayasal düzene karşı işlenen suçlardan yine binlerce kişi hakkında soruşturma yürütülmekte olduğunu bilmekteyiz. Aynı şekilde bu suçlardan açılacak davalarda da çok açık bir şekilde fiili ve hukuki bağlantı vardır.
YETKİ
Birleştirilecek olan FETÖ davalarında yetkili mahkeme hangisidir?
Bu sorunun cevabı oldukça karmaşıktır. CMK’nın 12’inci maddesi “Davaya bakmak yetkisi, suçun işlendiği yer mahkemesine aittir” tanımını yapmaktadır. Burada birçok görüş ileri sürülebilir ancak verilecek en tutarlı cevap hiç şüphesiz Ankara olacaktır. Çünkü darbe Ankara’da bulunan Akıncılar üssünden yönetilmiştir.
Sonuç olarak FETÖ davası CMK ve Yargıtay kararları uyarınca Ankara’da ağır ceza mahkemesinde açılmak durumundadır.
Peki, on binden fazla kişi bir mahkeme salonunda nasıl yargılanır, Ankara’da böyle bir salon var mıdır? Cumhuriyet tarihinde ilk kez bu kadar kapsamlı ve onbinlerce sanıklı bir dava söz konusudur. Bu sorun nasıl aşılacaktır? Ben yaptım oldu ile mi yoksa evrensel hukuk kurallarına göre mi?
Yaşayıp göreceğiz…
Rahmi Ofluoğlu
Avukat
[email protected]
GSM 549 452 42 01
